Sudan’daki krizin görüşülmesi amacıyla Cibuti’de düzenlenen olağanüstü IGAD Zirvesi, sonuç bildirisiyle sona erdi.
Bildiride, Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan’ın, koşulsuz ateşkes ve çatışmanın siyasi diyalog yoluyla çözülmesi konusundaki kararlılığına ilişkin kesin güvencesini bildirdiği ve IGAD’ın HDK Komutanı Muhammed Hamdan Dagalu ile birebir görüşme yapması teklifini kabul ettiği aktarıldı.
IGAD yöneticilerinin, HDK Komutanı Dagalu ile telefon görüşmesi gerçekleştirdikleri bilgisi paylaşılan bildiride, Dagalu’nun IGAD’ın, koşulsuz ateşkes çağrısını, çatışmanın siyasi diyalog yoluyla çözülmesi ve Burhan ile bireysel görüşmeler yapılması yönündeki önerilerini kabul ettiği belirtildi.
Bildiride, devam eden çatışmanın başta kadınlar ve çocuklar olmak üzere sivillerin yaşamlarının ve refahının yanı sıra Sudan’da ve genel olarak bölgedeki güvenlik ve insani durum üzerinde yarattığı zararın benzeri görülmemiş olduğuna işaret edilerek, taraflara, çatışmaların derhal ve koşulsuz olarak durdurulması ve insani yardımların ulaştırılması çağrısında bulunuldu.
Sudan’daki çatışmaya dış devlet ve devlet dışı aktörlerin haksız müdahalelerinin kınandığı bildiride, çatışma taraflarına yardım eden bu aktörlerin her iki tarafa da savaş malzemeleri tedarik etmekten kaçınmaları istendi.
Sudan’da barışın yeniden tesisine yönelik tüm girişimlerin IGAD ve Afrika Birliği önderliğinde birleştirilmesi öngörülen bildiride, şu ifadelere yer verildi:
“IGAD toplantısında, Sudan’daki mevcut krize askeri bir çözümün olamayacağı ve barışçıl, istikrarlı, birlik ve demokratik bir Sudan’a giden yolun diyalog ve müzakere olduğu gerçeği dikkate alınarak, çeşitli ulusal, bölgesel ve uluslararası çabaların IGAD ve Afrika Birliği himayesinde Afrika merkezli arabuluculuk süreci yürütme konusunda mutabık kalındı.”
Bildiride, “Sudan’daki arabuluculuk çalışmalarını üstlenmek için IGAD liderleri tarafından aday gösterilerek IGAD Sudan Özel Temsilcisi atanması için aday veya adaylar mümkün olan en kısa sürede IGAD Bakanlar Konseyi’ne sunulacak.” ifadeleri kullanıldı.
SUDAN İÇ SAVAŞI
Sudan ordusu, paralel bir ordu gibi davranması nedeniyle tehdit olarak gördüğü HDK’nin askeri ve güvenlik reformu kapsamında 2 yıl içinde tamamen orduya entegresini istemişti.
HDK ise sivil hükümetin ardından yaklaşık 10 yıla yayılan bir süreçte bunu kabul edebileceğini açıklamasıyla başlayan söz savaşı ve gerginlik, 15 Nisan sabahı taraflar arasında başkent Hartum ve çeşitli şehirlerde silahlı çatışmaya dönüşmüştü.
HDK, 15 Nisan’da patlak veren iç savaş öncesinde sisteme entegrasyonu henüz tamamlanmamış askeri bir güçtü. Sudan hükümeti, uluslararası topluma HDK’yi “terörist grup” olarak kabul etmesi çağrısında bulunmuştu.
Sudan’da taraflar, başkent Hartum’un yanı sıra ülkenin batı ve güneybatısındaki 9 eyalette ağır silahlarla çatışmayı sürdürüyor.
BM’ye göre, çatışmalar sonucu 12 binden fazla kişinin öldüğü, 33 binden fazla kişinin yaralandığı Sudan’da, nüfusun yaklaşık yarısına denk gelen 25 milyon kişi insani yardıma muhtaç hale geldi.
Sudan’da yaklaşık 6,8 milyon kişi ülke içinde yerinden edildi veya komşu ülkelerde güvenlik arayışıyla evlerinden kaçtı.