Ekonomi yazarı Dilek Güngör, konuyla ilgili detayları bugünkü yazısında paylaştı…
TAHVİL PİYASASINA İNCELEME
Son aylarda şirketler ve bankalar birer ikişer tahvil ihracı yapıyor. Sebebi daha çok sıkı para politikası ve miktarsal sıkılaşma adımları… Şirketler sermaye piyasalarından borçlanma alternatifini değerlendiriyor. Sayı artınca da piyasada enteresan işler dönüyor.
Neden enteresan diyorum, anlatayım…
Salı akşamı A Para’da yayınlanan ‘Ekonomi Masası’nda Rekabet Kurulu Başkanı Birol Küle konuğumuzdu. Bir ay kadar önce Rekabet Kurulu’nun uzmanlarının bankalar ve aracı kurumlarda yerinde inceleme yaptığını duymuştuk.
Başkan incelemenin detaylarını çok fazla anlatmak istemedi. Sadece bir firmanın 4 ay önce ‘pişmanlık başvurusu’ yaptığını, bunu inceledikten sonra ön araştırma açmaya karar verdiklerini söylüyor. (Pişmanlık başvurusu yapan şirket kanuna göre soruşturma sonucunda rekabet ihlali kararı çıksa da ceza almıyor)
Şimdi Rekabet Kurulu tahvil ihracını yapan 30’un üzerinde finansal kuruluşun aralarındaki işbirliğini inceliyor. Tahvil ihraç eden şirketlerin aleyhine bir durum olup olmadığına bakıyor.
Eğer bu finansal kuruluşlar bir özel sektör firmasının tahvil ihracında kendi aralarında anlaşıp, komisyon ya da faizi birlikte belirlemişse vay hallerine… Zira bu durum rekabet hukuku açısından kartel anlamına gelir.
12 BANKA KARTEL OLUŞTURMUŞTU
Tabii, incelemenin sonucu ne çıkar bilmiyorum.
Ancak incelemeler sonucunda finansal kurumların arasında işbirliği yaptıkları ortaya çıkarsa da şaşırmam. Hatırlayın, 2011’de olanı… 12 bankanın mevduat, kredi ve kredi kartı hizmetlerinde kartel oluşturduğu ortaya çıkmıştı. Rekabet ihlali tespit eden kurum, 12 bankaya 1.1 milyar TL ceza kesmişti. Sonra bankalara tüketiciler dahi dava açmaya başlamıştı. Rekabet Kurulu’nun ‘kartel’ kararı emsal gösterilip, fazladan tahsil edilen kredi faizlerini geri isteyenler olmuştu. Bu kez de herhangi bir ihlal kararı çıkarsa tahvil çıkaran özel sektör şirketlerine benzer yolu izleyebilir.
E-TİCARET FİRMALARINA ‘BUY BOX’ SORUŞTURMASI
Rekabet Kurulu e-ticaretin üç büyük firmasına (Trendyol, Amazon, Hepsiburada) yeni bir soruşturma başlattı. Bu sefer konu, ‘buy box’ kullanımı… Kullanım şeklinin satıcılar arasında koordinasyon yaratıp yaratmadığı, fiyatları birlikte belirleyip belirlemedikleri şüphesiyle başlatılan soruşturma nereye gider belli değil…
Ancak ‘buy box’ konusunda e-ticaret firmalarının başı dünyada da dertte…
ABD Federal Ticaret Komisyonu, geçenlerde Amazon’la ilgili antitröst şikayetinde bulundu. Şikayette, şirketin yasa dışı bir şekilde çevrimiçi alışverişi tekeline aldığı, kaliteyi düşürdüğü ve tüketiciler için fiyatları yükselttiği iddia ediliyor. ‘Buy box’ı rekabete aykırı bir silah olarak kullandığı, tüketicileri manipüle ettiği ve ürünlerini başka yerlerde daha düşük fiyatlarla sunan satıcıları cezalandırdığı vurgulanıyor.
Bakalım Türkiye’deki soruşturmadan ne çıkacak!