Dışişleri Bakanlığı Sözcülük Ofisi ve Enformasyon Dairesinden yapılan açıklamaya göre, Sudan hükümeti, 18 Ocak’ta Uganda’nın başkenti Kampala’da yapılması planlanan 42. IGAD Olağanüstü Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nin gündemine, Sudan’daki durumun, hükümete danışılmadan dahil edilmesine ve geçen yılın nisan ortasından bu yana orduyla çatışan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) komutanı Muhammed Hamdan Dagalu’nun Kampala’daki zirveye çağrılmasına tepki gösterdi.
Bu durumun, Sudan’ın egemenliğinin, ayrıca IGAD tüzüğünün ciddi şekilde ihlali anlamına geldiğini belirten Sudan hükümeti, örgütün işlediği ihlaller sebebiyle ilişkilerin dondurulma kararını IGAD dönem başkanlığını yürüten Cibuti’nin Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanına bir mektupla bildirdi.
Sudan hükümeti, ordu ile HDK lideri arasında 28 Aralık 2023’te yapılması öngörülen görüşmenin, “ikna edici olmayan gerekçelerle” iptal edildiğini belirterek, bir önceki zirvenin sonuçları hayata geçirilmeden önce Sudan’ı tartışmak için yeni bir zirve yapılmasına gerek olmadığı gerekçesiyle 18 Ocak’taki zirveye katılmayı reddetmişti.
Hükümet, Sudan’da yaşananların bir “iç mesele” olduğunu ve egemenlik haklarından taviz verilemeyeceğini vurgulamıştı.
IGAD, 11 Ocak’ta, Etiyopya ile Somali arasında yaşanan kriz ile Sudan’daki iç savaşı görüşmek üzere olağanüstü toplantı kararı almıştı.
– Sudan’daki iç savaş
Sudan, 2023’ün Nisan ortasından bu yana Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında şiddetli çatışmalara sahne oluyor.
HDK ve ordu, Aralık 2018’deki halk ayaklanması sonrasında yönetimi ele geçirip yaklaşık 30 yıl iktidarda kalan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in Nisan 2019’da devrilmesinin ardından sivillerin katılımıyla oluşturulan hükümette yer almış, 2021’de ise sivil hükümete karşı birlikte darbe düzenlemişti.
Ordu ve HDK’nin, askeri ve güvenlik reformu kapsamında HDK’nin orduya entegrasyonu meselesinde anlaşmazlığa düşmesinin ardından nisan ortasında kanlı iç savaş patlak vermişti.
BM’ye göre, çatışmalarda 12 binden fazla kişi hayatını kaybetti, 7,4 milyon kişi de yerinden edildi.